Rozważania przedstawione na Kongresie Wilczarza w Castrop-Rauxel ( D ) w 1996 roku.
‘The importance of the List of Point in Order of Merit “ by A.Killykeen-Doyle and E.C.Murphy
Oryginał artykułu znajduje się na strone: http://www.eiwc.org
Przekład z języka angielskiego: Ewa Frydecka
Wilczarz irlandzki wywodzi się z linii ogromnych chartów. Wykorzystywany był do polowań i jako pomoc w walkach. Pies , który opisany jest w Standardzie ma: wielkość, balans i ogromną swobodę ruchu.
Graham zostawił nam piękny opis kształtów wilczarza : „ przyjemny zestaw płynnych linii rozpoczynający się za szyją i kończący na zakrzywieniu ogona”
Dumnie noszona głowa, przyjemnie wysklepiona szyja, dobrze położona łopatka, piękna linia górna wznosząca się lekko nad lędźwiami i dobrze wysklepiony zad. Głowa powinna być „Mocna ale porównywalna w kształcie z głową greyhounda”.
Betty Murphy podkreśla, że trzeba pamiętać, że wilczarz jest chartem i jako taki jest długonożnym psem. Podejrzewam, że akceptacja krótkonogich wilczarzy przez niektórych hodowców i nawet sędziów wiąże się także z akceptacją zbyt dużego kątowania.
Krótkie nogi to poważna wada wbrew prawidłowemu typowi i budowie.
Przejdziemy do omówienia poszczególnych punktów:
A.Killykeen-Doyle ( w skrócie: AKD )
E.C.Murphy ( w skrócie: ECM )
1. Typ - wilczarz nie może być tak masywny jak dog ale mocniejszej budowy od deerhounda, którego w ogólnym zarysie powinien przypominać.
AKD: Czytamy tu o odniesieniach do doga i deerhounda. Te dwie rasy mają stanowić extrema od których wilczarz ma się odpowiednio różnić. Standardy tych trzech ras powstawały w odstępie kilku lat. Ciekawe jest , bo Mr.Adock i Mr.Bolton pracowali nad Standardem doga. Mr.Hood-Wright , który pomagał tworzyć Standard deerhounda –wszyscy oni byli hodowcami wilczarzy. Graham był założycielem Klubu Doga i jego wpływ jest widoczny w pewnych podobieństwach Standardu obu ras.
Ci ludzie znali dobrze te trzy rasy, i rozróżniali różnice i podobieństwa między nimi.
ECM: Wilczarz powinien dawać obraz siły. Pies, który jest ciężko zbudowany robi wrażenie grubokościstego i ma grubą kość. Gruba kość nie oznacza ,że jest to mocna kość. Mocna kość wynika z odpowiedniej struktury i gęstości kości. Wilczarz oczywiście nie może być też zbyt delikatnej budowy. Porównanie z dogami i deerhoundami służyć ma rozróżnieniu by wilczarz nie był za lekki ani za ciężki.
2. Duży rozmiar i władcza postawa
AKD: Duży rozmiar jest integralną częścią wyglądu wilczarza , choć ostatnio bywa to niepopularnym tematem. Dlaczego ? Pierwszą sprawą ,która zachwyca wszystkich w tej rasie jest wielkość tych pięknych psów. Rozmiar jest lekceważony głównie przez hodowców , których psy utraciły tą cechę. Nie popadajcie w błędne przekonanie, że ten wielki ma zawsze stromy front i brak kątów. Wiele z nich tak ma – ale nie do tego dążymy. Wilczarz zawsze był najwyższym z psów. Nie odchodźcie od hodowli dużych wilczarzy, , ale róbcie tak by miały proporcje i balans.
ECM: Duży rozmiar jest tym do czego dążymy w hodowli. Zawsze ma mu towarzyszyć balans i właściwa budowa. Jeśli wysoki pies zawdzięcza swój wzrost brakowi kątów , to nie jest to prawidłowa budowa. Rozmiar i towarzyszące mu dobre proporcje , dobry przód i tył , jest naszym ideałem. Wielki rozmiar u prawidłowo zbudowanego wilczarza.
3. Ruch swobodny i aktywny
AKD: Nie ruch ale ruchy całego ciała psa.Wilczarz nie ma poruszać się na ringu jak afgan.
Ma poruszać się lekko i aktywnie. To jest pies, który jest myśliwym, wilczarz nie może gwałtownie ruszać zrywem do przodu i szybko być wyczerpany. Wilczarz ma mieć siłę do bycia aktywnym przez cały dzień w towarzystwie ludzi lub paczki innych wilczarzy. Lekko i swobodnie –aż przychodzi moment działania. .
ECM: Kiedy patrzymy na dobrze poruszającego się psa , robi on wrażenie nie męczącego się ale po prostu przemieszczajacego się bez wysiłku. Przy każdym lekkim ruchu pokonuje znaczną przestrzeń ziemi. Pies, który porusza się jakby bardzo się wysilał daje obraz ruchu - zajęty i aktywny. Taki pies ma któtki wykrok i zużywa do ruchu maksimum energii i wysiłku.
Wysila się a nie posuwa się swobodnie do przodu.
4. Głowa
AKD: Jestem przesycony oglądaniem kwadratowych w kształcie głów wilczarzy.
Dlaczego są kwadratowe gdy Standard wyraźnie mówi- długa głowa. Kufa ma być długa i dobrze pigmentowana. Chcemy długich , pięknych głów. Ten pies ma chwytać i trzymać zdobycz. Musi mieć długą głowę z silnymi szczękami i silną kufą.
ECM: Jak powiedziano wcześniej, ma mieć silną greyhoundzią głowę. To nie może być kwadratowa głowa, ciężka, czaszka nie może byc wąska z tyłu jak u borzoja. Widujemy sporo głów z wysokimi kośćmi przednimi i wysokim stopem - trzeba eliminować taki kształt z hodowli. Głowa jest bardzo ważnym elementem, jak typ , rozmiar i ruch.
5. Kończyny przednie, mocna kość, proste, łokcie nie odstawiane.
AKD: Wszystko jasne.
ECM: W dobrze zbudowanym przodzie , przy dobrym kątowaniu i ułożeniu ramienia – łokcie są zawsze pod tułowiem. Jeśli ramię jest zbyt strome, łokcie są wysunięte za bardzo do przodu.
6. Uda długie i muskularne, podudzia dobrze umięśnione, stawy skokowe łagodnie zakrzywione.
AKD: UK Standard pisze błędnie lekko ( slighty ) zakrzywione . Mają być przyjemnie ( nicely, odpowiednio) a nie lekko zakrzywione. Odnosi się to do podudzi nie do ud. Napisali to ludzie znający się na psach. Dla ludzi, którzy myślą to jest jasne.
ECM: Podkreślam - muskularne podudzia. To bardzo ważne bo przy braku umięśnienia podudzi staw skokowy nie może pracować prawidłowo. Napęd całego ciała pochodzi od tyłu.
7.Szata szorstka i twarda, szczególnie gęsta wokół brody i nad oczami.
AKD: W Irlandii panuje zimny, mokry klimat. Dużo deszczu. Przejmujacy ziąb.
Stąd potrzeba takiej szaty . Uwaga na nadmierne trymowanie - można usunąć podszerstek.
ECM: Szorstka szata nie wymaga właściwie komentarza. Problem powstaje wtedy, gdy ludzie kładą szczególny nacisk na piękną brodę , która często współistnieje z miękkim włosem.
Jeśli przedkładamy nad wszystko piękne brody-zaczynamy akceptować miękki włos.
Standard mówi „ szczególnie szorstki włos nad oczami i pod brodą „ - jak często to obserwujemy ostatnimi czasy ?
8. Ciało - długie, dobrze ożebrowane, duża przestrzeń między biodrami.
AKD: Żadnego kształtu kwadratowego, mówimy o długim ciele. Głowa długa, ciało długie, zad raczej długi niż krótszy.
ECM: Kwadratowy kształt to wada typu. Dobre ożebrowanie oznacza klatkę z dobrym miejscem na płuca i serce u galopującego psa. Jeśli pies jest śledziowaty w klatce- przestrzeń na płuca jest ograniczona. Dobra szerokość miednicy. Umięśnione uda i podudzia dające siłę i napęd.
9. Lędźwie odpowiednio wysklepione, podbrzusze dobrze zarysowane.
AKD: Nie chcemy płaskiego, prostego grzbietu. Zbyt wiele psów jest płaskich- można ich używać jak stołu. Płaski tył oznacza wadę budowy.
ECM: Tam gdzie kończy się kręgosłup-mięśnie dają kształt i podporę. Często widzimy zbyt płaski tył u psów poniżej 18-tego miesiąca życia-one nie rozwinęły jeszcze odpowiedniego umięśnienia tej okolicy.
10. Uszy małe, noszone jak u greyhounda
AKD: Małe i w kształcie płatka róży. Uszy są pierwszym elementem atakowanym w walce i na polowaniu. Kiedy szczeniaki w zabawie walczą krzyk jest straszny przy złapaniu za ucho.
ECM: Wszystko jasne.Czy jest coś co bardziej psuje piękną głowę niż opadające, duże uszy ?
11. Stopa - odpowiednio duża i wysklepiona, dobrze związana.
ECM: Uważa się ,że okrągła kocia stopa jest mniej podatna na uszkodzenia niż dłuższa zajęcza stopa. Zwłaszcza ,że wilczarz jest ciężkim psem.
AKD: Stopa nie może być spłaszczona , wilczarz to nie wielbłąd. To również nie jest stopa jak u afgana. Bardziej jak u doga. Wilczarz nie nosi butów i biega po nierównym, nieregularnym terenie, nie tylko po ringu wystawowym. Źle zbudowana stopa będzie narażona na urazy.
12. Szyja - długa i silna, dobrze wysklepiona.
ECM: Długa, mocna szyja to konieczność u psa polującego. Nie chodzi o szyję długą jak u łabędzia –traci siłę. Graham pisał ,że za długa szyja daje raczej wrażenie słabości a nie siły. Szyja proporcjonalna do ciała. Na dawnych obrazach wilczarze były często malowane z szyją odwróconą w tył i „ patrzące w przeszłość „ . Tak powinno być i dziś.
13. Klatka piersiowa głęboka, umiarkowanie szeroka.
ECM: Klatka piersiowa mieści płuca i serce. Ważna jest dobra budowa przodu .Jeśli przód jest wąski klatka traci pojemność. Wilczarz nie może mieć szerokiej klatki jak mastiff.
14. Ramię – umięśnione, dobrze osadzone pod kątem.
AKD: Standard mówi - ramię muskularne, dające pojemność klatce. Nie strome ramię, nie płaskie.
15. Ogon
AKD: W oryginalnym Standardzie z 1879 roku Graham pisze-„ Lekko wygięty na końcu, nie zakręcony jak u wielu greyhoundów ”. Zakrzywony ale nie zakręcony.
ECM: Długi, silny, lekko wygięty na końcu. Nie może być uniesiony w górę i zakręcony. Ogon pełni rolę steru w galopie.
16. Oczy - ciemne
ECM: Dodano to około 1932 roku. Graham podkreślał,że oczy mają w kolorze harmonizować z szatą. Innymi słowy –mają nie rozjaśniać wyrazu głowy.
AKD: Ciemne oczy dodano w 1930 roku